Nowe przepisy AML a działalność w zakresie kryptowalut

Jeżeli prowadzisz działalność w zakresie kryptowalut, powinieneś zapoznać się ze zmianami wynikającymi z nowych przepisów w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz niektórych innych ustaw (Nowa ustawa AML). Zmiany czekają bowiem na Ciebie tuż za rogiem.

UWAGA: Nowa ustawa AML została opublikowana w Dzienniku Ustaw 30.04.2021 r. Oznacza to, że zacznie obowiązywać – w zakresie rejestracji już 31.10.2021 r. Aktualnie działające kantory i giełdy mają 6 miesięcy od tej daty na zarejestrowanie się w specjalnym rejestrze!

Jeżeli działasz w branży krypto, to na pewno jest Ci znany angielski skrót AML. Jeżeli jednak nie, to przypomnę na początku dla pewności, że AML czyli Anti Money Laundering w tłumaczeniu na język polski oznacza przeciwdziałanie praniu pieniędzy.

Uzasadnienie zmian w ustawie AML w 2021 r.

30 marca 2021 r. Sejm uchwalił zmiany w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz niektórych innych ustaw (projekt ustawy AML).

Zmiany w prawie są implementacją (wprowadzeniem) przepisów unijnych oraz zaleceń FATF czyli Financial Action Task Force. Chodzi dokładnie o implementację przepisów Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2018/843 zmieniającej dyrektywę 2015/849 w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu – tzw. AML 5. Mówiąc bardzo ogólnie, nowa ustawa AML w 2021 r. rozszerza zakres obowiązków podmiotów zajmujących się obrotem kryptowalutami.

Po co zmiany w ustawie o AML? Rozwój nowych technologii ujawnił liczne problemy związane z brakiem dostosowania regulacji do rozwijającego się rynku krypto. FATF wskazuje, że wraz z rozwojem technologicznym identyfikuje się coraz więcej oszustw i wzmożoną liczbę niepożądanych praktyk finansowych. Dlatego też zdaniem FATF i Unii Europejskiej niezbędne jest wprowadzenie takich rozwiązań, które mogą pomóc zminimalizować skutki oszustw w sektorze finansowym (w tym krypto). W zwalczaniu takich nielegalnych procederów może pomóc jedynie wdrożenie międzynarodowych przepisów prawnych, które będą stosowanie jednolicie w każdym z państw do tego zobowiązanych. Znowelizowana ustawa AML ma być właśnie pomocą w tym zakresie.

O oszustwach w kryptosferze i jak się przed nimi chronić możesz przeczytać w tym artykule: Uwaga! Kryptowalutowi oszuści!

Za powszechny problem uznaje się ukrywanie autentyczności pochodzenia dochodów. Legalizowanie środków pieniężnych z różnych działalności przestępczych niekiedy następuje w zdecentralizowanej formie, wykorzystując przy tym niestety kryptowaluty.

Zajmując się krypto, na pewno wiesz, że sektor kryptowalutowy nie jest w polskim systemie prawnym odpowiednio uregulowany. W dniu 1 marca 2018 r. wprowadzono ustawę o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, która jest efektem wdrożenia dyrektywy unijnej AML 4. Same rozwiązania, które zostały zawarte w dyrektywie, służą właśnie poprawie procesu weryfikacji podejrzanych transakcji kryptowalutowych i wymian na FIATy.

Kogo dotyczą nowe obowiązki wynikające z ustawy AML w sektorze kryptowalut?

Nie każdy podmiot, którego działalność skupia się na kryptowalutach, będzie zobowiązany do ustosunkowania się do zasad wynikających z AML. Przykładowo – portale internetowe edukujące w zakresie kryptowalut lub firmy konsultingowe nie będą objęte nowymi obowiązkami.

Nowe obowiązki dotyczą instytucji obowiązanych (a więc tych, które już aktualnie muszą spełniać pewne wymogi).

WAŻNE: W sektorze krypto, AML podlegają przedsiębiorcy, którzy świadczą usługi:

• wymiany między walutami wirtualnymi i FIATami (kantory, giełdy);
• wymiany pomiędzy walutami wirtualnymi (kantory, giełdy);
• pośrednictwa w wymianie pomiędzy walutami wirtualnymi i FIATami lub pomiędzy walutami wirtualnymi (jw.);
• prowadzenia rachunków walut wirtualnych (a więc walletów).

Nowa ustawa AML w 2021 r. dotyczy więc w szczególności podmiotów takich jak:

• kantory;
• giełdy kryptowalutowe oraz
• podmioty, które odpowiadają za dostarczanie portfeli kryptowalutowych.

Poniżej przedstawiam najważniejsze zmiany dla przedsiębiorców działających w branży krypto wynikające z Nowej ustawy AML w 2021 r.:

1. Rejestracja działalności kryptowalutowej dla celów AML

Ustawa AML w 2021 r. przewiduje objęcie świadczenia usług obrotu wymiany między walutą wirtualną a walutą fiducjarną jako działalność regulowaną.

W konsekwencji w przypadku prowadzenia tego rodzaju działalności będziesz miał obowiązek dokonania wpisu do rejestru walut wirtualnych prowadzonego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Ustawa zakłada, że wpis do rejestru wraz z oświadczeniem o zgodności danych będzie można dokonywać w formie wniosku elektronicznego.

Jeżeli nie dopełnisz tego obowiązku rejestracyjnego, możesz zostać obciążony karą pieniężną do wartości 100 000 zł !!!!!

2. Działalność w zakresie walut wirtualnych – wymogi rejestracji

W ustawie o AML dodano nowy rozdział 11a, który reguluje kwestie reglamentacji wykonywania działalności gospodarczej przez podmioty prowadzące działalność w zakresie walut wirtualnych.

Rozdział ten skupia się na dodatkowych warunkach dla działalności kryptowalutowej. Zgodnie z nowymi przepisami, działalność w zakresie walut wirtualnych może być wykonywana jedynie przez osoby fizyczne, które nie zostały prawomocnie skazane za umyślne przestępstwo przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu czy interesom majątkowym i obrotowi pieniędzmi, a także osoby prawne bądź jednostki organizacyjne, w których wspólnicy nie zostali prawomocnie skazani na zasadach określonych powyżej w stosunku do osób fizycznych lub przestępstwo skarbowe.

Znowelizowana ustawa AML dla działalności kryptowalutowej wprowadza również warunki kompetencyjne i reputacyjne. Zgodnie z projektem, osoby decydujące się na prowadzenie działalności w zakresie walut wirtualnych, są zobowiązane do posiadania wiedzy lub doświadczenia związanego z obszarem kryptowalut.

Ten warunek może być spełniony jedynie, gdy:

• dana osoba ukończyła szkolenia bądź kurs obejmujący prawne lub praktyczne zagadnienia związane z działalnością w zakresie walut wirtualnych lub
• dana osoba wykonywał przez okres co najmniej roku, czynności związane z działalnością w zakresie walut wirtualnych.

Powyższe wymogi muszą zostać odpowiednio udokumentowane i mają służyć jako dowód na prawidłowość zrealizowanych wymogów.

Więcej o kwestiach rejestracji piszę w artykule: AML i obowiązek rejestracji firm kryptowalutowych w specjalnym rejestrze.

3. Limity kwotowe dla działalności krypto – musisz weryfikować już od 1000 euro!

Oprócz wspomnianych wyżej obowiązków rejestracji działalności czy wymogów posiadania doświadczenia, wprowadzono również uregulowanie, który odnosi się do nowych progów kwotowych względem walut wirtualnych.

Podmioty, które będą prowadziły działalność związaną z obrotem kryptowalutami, będą zobowiązane do odpowiedniego stosowania środków bezpieczeństwa finansowego do transakcji okazjonalnych równych 1.000 Euro bądź przewyższających tę wartość. Przypominam – do tej pory próg wynosił 15.000 Euro.

Jak wskazano w uzasadnieniu projektu ustawy: „Przepis został wprowadzony (…) do wymagań wynikających ze znowelizowanych zaleceń FATF, (…) wskazującego sytuacje, w których na „dostawcach walut wirtualnych” ciążyć powinien obowiązek zastosowania środków bezpieczeństwa finansowego. FATF w swoich analizach dostrzega ryzyka prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu związane z wykorzystaniem innowacyjnych instrumentów, jakimi są waluty wirtualne i rekomenduje próg 1000 EUR, jako właściwy do stosowania środków bezpieczeństwa finansowego w odniesieniu do transakcji okazjonalnych przeprowadzanych z wykorzystaniem waluty wirtualnej”.

AML od kryptowalut: Od kiedy obowiązują zmiany?

Nowa ustawa o AML została już opublikowana w Dzienniku Ustaw! Jej przepisy w zakresie AML od kyrptowalut w nowych kształcie wejdą w życie 31 października 2021.

Jeżeli chcesz przeczytać ustawę i prześledzić przebieg prac legislacyjnych możesz zrobić to na stronie Sejmu.

Jeżeli prowadzisz dzialałność kantorową i chcesz wdrożyć na czas zamiany – napisz do nas!

***

Na koniec jedynie wspomnę, że nie są to jedyne planowane regulacje prawne dotyczące kryptowalut. Nie można zapomnieć m.in. o projekcie unijnego rozporządzenia w sprawie rynku kryptoaktywów zmieniającego dyrektywę 2019/1938 (tzw. Rozporządzenie MiCa), który skupia się na uregulowaniu kwestii aktywów wirtualnych (digital assets) i ICO.

***

Czy możemy w końcu spodziewać się dalszych uregulowań w obszarze kryptowalut? Tego dowiemy się za jakiś czas. Jednak takie działania pokazują, że odpowiedź na to pytanie może być pozytywna.

Jeżeli masz problemy, jak rozliczyć podatek od kryptowalut, w swoim ebooku odpowiadam na najczęściej nurtujące pytania osób, które inwestują w krypto. Jeżeli potrzebujesz indywidualnych konsultacji, zostaw komentarz lub prześlij do mnie mail.

***

Być może zainteresują Cię również inne moje artykuły dotyczące kryptowalut:

Podatek od kryptowalut 2020 r. – Jak należy wykazać koszty z lat poprzednich w PIT?

Podatek od kryptowalut 2020 – 5 najważniejszych info

Jak zaoszczędzić na podatkach od kryptowalut w 2020?

---