Wypłata zagranicznemu kontrahentowi wynagrodzenia może powodować konieczność pobrania od wynagrodzenia tzw. podatku u źródła (ang. withholding tax – WHT). Często umowa zawarta z zagranicznym podmiotem zawiera tzw. klauzulę ubruttawiającą. W takim przypadku pobierany podatek u źródła nie wpływa na wysokość wynagrodzenia wpłacanego na rachunek bankowy, a ciężar podatku u źródła ponosi w rzeczywistości polski przedsiębiorca. Pojawia się pytanie, czy podatek u źródła może być kosztem uzyskania przychodu?
W tym artykule opisuję:
- nowe zasady poboru podatku u źródła,
- czym jest klauzula ubrattawiającą,
- czy podatek u źródła zapłacony przez przedsiębiorcę z własnych środków może być zaliczony do KUP.
Znowelizowane przepisy dotyczące poboru podatku u źródła (WHT)
Od 1 stycznia 2019 r. weszły w życie nowe przepisy dotyczące poboru podatku u źródła. Przepisy te całkowicie zmieniają dotychczasowe zasady poboru podatku dla należności, które przekraczają w trakcie roku 2 miliony złotych.
W świetle znowelizowanych przepisów, jeżeli wartość płatności na rzecz jednego podatnika w danym roku podatkowym przekracza 2.000.000 zł, konieczne jest co do zasady pobranie podatku według stawki wynikającej z ustawy. Dopiero po wpłacie podatku do US możliwe jest wystąpienie o jego zwrot. Alternatywnie płatnik może także wystąpić z wnioskiem o wydanie tzw. opinii zabezpieczającej zwolnienie z obowiązku pobrania podatku u źródła albo złożyć oświadczenie, które pozwoli nie pobierać podatku.
Szerzej o zmianach piszę w artykule Podatek u źródła w 2019 r.
Znowelizowane przepisy dotyczące podatku u źródła obowiązywać będą jednak dopiero począwszy od 1 stycznia 2020 r. Wynika to z czasowego wstrzymania przepisów do końca grudnia 2019 r., o czym możesz przeczytać tutaj.
UWAGA: nowelizacja wprowadza także przepisy o konieczności zachowania należytej staranności przy poborze podatku (niezależnie od wysokości wypłacanych kwot). Te przepisy obowiązują już od 1 stycznia 2019 r.
Klauzula ubruttawiająca a WHT
W wielu umowach możemy spotkać się z tzw. klauzulą ubruttawiającą. To taki postanowienie, które przerzuca ekonomiczny ciężar zapłaty podatku na wypłacającego należności. W efekcie wprowadzenia takiej klauzuli, wypłacający należność (tj. spółka polska) zobowiązany jest do wypłacenia podatnikowi podatku u źródła (a więc zagranicznemu kontrahentowi) należności w wysokości nieuwzględniającej pobranego podatku.
W takiej sytuacji kwota ubruttowienia stanowi w praktycznym ujęciu zwiększenie wynagrodzenia kontrahenta. Oznacza to, że może stanowić koszt uzyskania przychodów. Potwierdziło to także samo Ministerstwo Finansów w opublikowanych objaśnieniach podatkowych do przepisów o WHT, gdzie wskazało:
Jeżeli ubruttowienie wynika z klauzuli zawartej w umowie pomiędzy płatnikiem a kontrahentem kwota ubruttowienia podlega zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w przypadku, gdy koszt został poniesiony w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT oraz art. 23 ust 1. ustawy o PIT.
Brak klauzuli ubruttawiającej to brak kosztu podatkowego? Niekoniecznie!
Niejednokrotnie dochodzi jednak również do sytuacji, gdzie uiszczenie podatku przez polskiego przedsiębiorcę nie wynika z postanowień umownych. W takiej sytuacji polski płatnik rozlicza podatek u źródła z organem podatkowym „dobrowolnie” – bez klauzuli umownej. Dzieje się tak często, np. z uwagi na naciski ze strony zagranicznego kontrahenta i ryzyko w utracie kontraktu.
Ministerstwo Finansów, w projekcie objaśnień, wskazuje, że prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zapłaconego podatku u źródła występuje, gdy ubruttowienie wynika z postanowień umownych. Z projektu objaśnień nie wynika wprost, czy brak klauzuli ubrattawiającej automatycznie oznacza brak prawa do kosztów w przypadku pokrycia podatku przez przedsiębiorcę. Jednak nieprzychylna interpretacja objaśnień mogłaby prowadzić do takiego wniosku..
W przypadku braku klauzuli ubrattawiającej w umowie, pozostaje więc jedynie czekać na rozwój sytuacji (interpretacji Ministerstwa) lub wystąpić z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji.
Patrząc na wydawane w ostatnich miesiącach interpretacje indywidualne (przykładowo interpretacja 0111-KDIB2-1.4010.62.2019.1.MJ z 8 maja 2019 r.) wydaje się, że uzyskanie pozytywnej interpretacji jest możliwe.
W przywoływanej interpretacji, Szef Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że:
Zdaniem tut. organu także brak klauzuli umownej o ubruttowieniu wynikającej ze stosownej umowy łączącej strony również nie wyklucza możliwości zaliczenia kwoty podatku u źródła (tj. kwoty ubruttowienia) do kosztów uzyskania przychodów, niemniej jednak w takich przypadkach konieczne jest wykazanie spełnienia przesłanek z art. 15 ust. 1 ustawy CIT
Brak klauzuli ubrattawiającej nie będzie więc, automatycznie oznaczał braku prawa do kosztów. Przedsiębiorca, będzie jednak musiał udowodnić, że zapłata podatku u źródła z „własnej kieszeni” miała uzasadnione podstawy.
***
Nowe przepisy o podatku u źródła nie należą do najłatwiejszych, a projekt objaśnień nie usuwa wszystkich wątpliwości. Miejmy nadzieję, że organy skarbowe nie będą wykorzystywać pojawiających się wątpliwości do tego żeby ograniczać możliwości zaliczania do KUP pobranego podatku u źródła.
Jeżeli masz pytania dotyczące podatku u źródła lub jego zwrotu – zostaw komentarz lub napisz do mnie.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o nowych przepisach w zakresie podatku u źródła, przeczytaj także mój artykuł: Podsumowanie: Objaśnienia w sprawie WHT
