W ostatnich miesiącach Ministerstwo Finansów zaczęło intensywnie wydawać objaśnienia podatkowe. Większość objaśnień wydawana jest po przeprowadzeniu konsultacji podatkowych, w których biorą udział przedstawiciele biznesu, doradcy podatkowi i wszyscy zainteresowani zrozumieniem przepisów. W praktyce jednak, wiedza w zakresie objaśnień podatkowych jest bardzo rozproszona, a nawigowanie po stronie internetowej Ministerstwa Finansów jest naprawdę bolesne. Dlatego postanowiłam zebrać w jednym miejscu, wszystkie objaśnienia (lub ich projekty) wydane do tej pory przez Ministerstwo Finansów.
? UWAGA: Ten tekst jest na bieżąco aktualizowany. Może się jednak zdarzyć, że Ministerstwo Finansów nas zaskoczy i nie będzie najnowszych objaśnień. W takim wypadku – proszę do nas śmiało pisać – zaktualizujemy listę. Ostatnia data aktualizacji tekstu – 25 stycznia 2020 r. (uwzględnia objaśnienia z 23 grudnia 2019 r. w sprawie mechanizmu podzielonej płatności)
Dzięki mojej „mini bazie wiedzy” o objaśnieniach podatkowych dowiesz się:
- Czym są objaśnienia podatkowe?
- Kto może wydawać objaśnienia podatkowe?
- Przed czym chroni zastosowanie się do objaśnień podatkowych?
- Jaka jest różnica między interpretacją indywidualną, interpretacją ogólną a objaśnieniami podatkowymi?
- Jakie objaśnienia podatkowe wydało do tej pory Ministerstwo Finansów?
Czym są objaśnienia podatkowe?
Objaśnienia podatkowe to, zgodnie z ustawą, „ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego dotyczące stosowania tych przepisów”. W zamierzeniach, objaśnienia podatkowe nie mają jedynie skupiać się na wyjaśnianiu przepisów (ich wykładni) a mają odnosić się do zastosowania przepisów w praktyce. Objaśnienia mają więc skupiać się na omówieniu przepisów na przykładach (miejmy nadzieję, że z życia wziętych).
Kto może wydawać objaśnienia podatkowe?
Minister Finansów ma prawo wydawać objaśnienia podatkowe od 1 stycznia 2017 r. Przed tą datą Ministerstwo Finansów także zamieszczało na swoich stronach internetowych różnego rodzaju interpretacje przepisów, jednak nie miały one wagi urzędowej interpretacji przepisów. Zastosowanie się do takich nieoficjalnych interpretacji nich nie miało takich skutków jak zastosowanie się do oficjalnych objaśnień podatkowych wydawanych od 1 stycznia 2017 r.
Minister Finansów może także zmieniać raz wydane objaśnienia podatkowe. Dlatego niezwykle ważne jest żeby weryfikować czy dane objaśnienia się nie zmieniły.
Przed czym chroni zastosowanie się do objaśnień podatkowych?
Zastosowanie się do objaśnień podatkowych nie może prowadzić do negatywnych konsekwencji, nawet jeżeli w toku postępowania organy podatkowe odmówiły ich stosowania. Objaśnienia podatkowe mają taką samą moc ochronną jak interpretacja indywidualna wydana w odniesieniu do transakcji, która już miała miejsce. Co to oznacza?
Zastosowanie się do objaśnień podatkowych chroni przed:
- zapłatą odsetek od zaległości podatkowych, oraz
- odpowiedzialnością karno-skarbową na gruncie kodeksu karnego skarbowego.
Czy zastosowanie się do objaśnień podatkowych oznacza, że nie ma potrzeby zapłaty podatku? Nie zawsze. Zależy to od daty wydania objaśnień i okresu jakiego dotyczą dane rozliczenia. Zgodnie z przepisami, nie będzie potrzeby zapłaty podatku od tych transakcji, które rozliczyliśmy w okresach od wydania objaśnień. Natomiast rozliczenie „starszych” transakcji, tj. takich, które miały miejsce przed opublikowaniem objaśnień, nie będą podlegały pełnej ochronie. Może zdarzyć się więc tak, że konieczne będzie zapłacenie podatku pomimo zastosowania się do objaśnień podatkowych. Taka sytuacja będzie dotyczyć transakcji (zdarzeń), co do których skutki podatkowe wystąpiły przed opublikowaniem objaśnień.
Jaka jest różnica między interpretacją indywidualną, interpretacją ogólną a objaśnieniami podatkowymi?
Wiesz już co to są objaśnienia podatkowe i jaki jest zakres ich ochrony. Ale mamy też interpretacje indywidualne i ogólne. Jaka jest więc różnica pomiędzy tymi trzema rodzajami dokumentów. Ważne, to co łączy te trzy rodzaje dokumentów to to, że wskazują one w jaki sposób należy rozumieć przepisy.
W mojej ocenie, w sytuacjach wątpliwych najlepiej jest wystąpić o interpretację indywidualną – nawet jeżeli pytamy o kwestie omówione w objaśnieniach. Mamy wtedy pewność, że w odpowiedni sposób stosujemy przepisy w naszej indywidualnej sprawie, która przecież może być nieco inna niż sytuacje opisane w objaśnieniach.
? UWAGA: Ministerstwo opublikowało także kilka „projektów” objaśnień. Takie projekty nie chronią w ogóle (może w ograniczonym stopniu przed odpowiedzialnością karną).
Jakie objaśnienia podatkowe wydało do tej pory Ministerstwo Finansów?
W poniższej tabeli przedstawiamy objaśnienia podatkowe opublikowane do tej pory na stronie Ministerstwa Finansów.
***
Objaśnienia podatkowe dają niewątpliwie możliwość zweryfikowania w jaki sposób Ministerstwo Finansów odczytuje określenie przepisy. Dają także w pewnym stopniu ochronę i wytyczne, co do stosowania przepisów. Inną kwestią jest to, że objaśnienia nie są źródłem prawa i mogą być kwestionowane, także przez sądy. Praktyka pokaże czy organy podatkowe będą stosować objaśnienia w toku postępowań i kontroli, czy też będą je pomijać jeżeli okaże się to korzystne dla budżetu. Ponadto, niektóre z wydanych objaśnień wydają się być nie do końca zgodne z przepisami – w takim wypadku lepiej się do nich nie stosować.
Jeżeli masz pytania o to jak należy rozumieć poszczególne objaśnienia podatkowe napisz do mnie lub zostaw komentarz! Czy myślisz, że objaśnienia są przydatne, czy może wprowadzają więcej zamieszania?
A co sądzisz o projekcie objaśnień w sprawie WHT?
