W swojej pracy współpracuję z podmiotami zajmującymi się emisją kryptoaktywów – w tym tokenów NFT. Jednym z najczęstszych pytań, które otrzymuję i które bardzo często decyduje o warunkach ekonomicznych całej transakcji to to czy emisja i sprzedaż tokenów NFT podlega opodatkowaniu VAT. Pytanie trudne – a jedyna prawdziwa odpowiedź brzmi: „to zależy”.
Co to jest token NFT?
Token NFT z angielskiego non-fungible token, tłumaczony jest jako token niewymienialny. Osobiście nie lubię tego tłumaczenia i w swoich opracowaniach nazywam go tokenem oznaczonym co do tożsamości (wskazówka dla prawników – analogicznie jak w przypadku rzeczy oznaczonych co do tożsamości).
Wracając do życia – a nie do prawniczej nomenklatury. To co jest pewne, to to, że token NFT jest rodzajem kryptoaktywa. Może być wyemitowany (wymintowany) na różnych blockchainach. Najczęściej spotkasz się z tokenami NFT na blockchainie ethereum i solany. Token NFT od innych tokenów różni się tym, że zasadniczo są do niego przypisane unikalne właściwości i nie ma drugiego takiego samego tokenu NFT.
Przykładów zastosowań tokenów NFT jest wiele. Token NFT może być np.:
a) unikalnym biletem (wejściówką) do jakiejś konkretnej społeczności i korzystania z materiałów przygotowanych specjalnie dla niej;
b) potwierdzeniem (certyfikatem) dyplomu uzyskanego w związku z zakończeniem danego etapu nauki (np. dyplomu studiów);
c) elektronicznym itememem (na kształt itemów z gier komputerowych), który daje mi prawo np. do korzystania z NFTkowej wersji torebki znanego projektanta (kupuję np. torebkę rzeczywista i jako dodatek jej cyfrową reprezentację w postaci NFT którą mogę wykorzystać np. w grze Simsy lub metaversum);
d) elektronicznym dowodem tożsamości – gdzie możemy domniemywać, że ktoś kto posługuje się danym tokenem (a nie tylko zdjęciem/rysunkiem) przypisanym do niego to dana osoba/podmiot,
e) potwierdzeniem praw do korzystania (licencją) do danego dzieła – np. części skanu ciała DODY w 3D;
f) akcją lub innym papierem wartościowym (abstrahujemy tutaj od legalności emisji na publicznym blockchainie),
g) i wiele wiele innych
Jak widzisz, skoro NFT może być wszystkim nie da się jasno i z góry powiedzieć, tak sprzedaż NFT jest zawsze oVATowana lub sprzedaż NFT nigdy nie jest oVatowana. Powinniśmy podchodzić do tego indywidualnie.
Czy token NFT jest walutą wirtualną i czy ma to w ogóle znaczenie dla VAT?
W praktyce obserwuję trzy podejścia odnośnie do tego czy token NFT jest czy nie jest walutą wirtualną – dwa podejścia skrajne, a jedno – racjonalne.
Podejścia skrajne zakładają, że każdy token NFT jest walutą wirtualną albo wprost przeciwnie – że żaden token NFT nie jest walutą wirtualną (na co pośrednio wskazywałaby także MICA).
Podejście racjonalne, które jest mi bliskie, zakłada, natomiast, że każdorazowo musimy weryfikować czy dany token NFT spełnia definicję waluty wirtualnej czy też nie. Będzie to miało bezpośrednie konsekwencje na gruncie PIT, CIT, PCC ale także i przepisów z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (tzw. przepisy o AML).
Co do PIT i CIT faktycznie określenie czy mamy do czynienia z walutą wirtualną jest ważne – ocenimy wtedy z jakim źródłem przychodu mamy do czynienia. Ale w praktyce, wymiana NFT na kryptowaluty może nie być aż tak istotna jeżeli weźmiemy pod uwagę wyroki NSA z grudnia 2021 r. i marca 2022 r. w zakresie tzw. ICO na gruncie przepisów do końca 2018 r. Ale to już temat na osobny artykuł 😊
Czy to, czy dany token jest walutą wirtualną ma znaczenie dla VAT?
W mojej ocenie nie ma. Dla celów VAT nie jest kluczowe wprost, to czy token zostanie zakwalifikowany za walutę wirtualną, ale to czy jego funkcją jest funkcja płatnicza. Utlity token jest walutą wirtualną a może nie mieć funkcji płatniczej, a raczej funkcje vouchera.
Takie podejście, wynika pośrednio z wyroku TSUE w sprawie Hedqvist z 2015 r. oraz wprost tzw. Working Papers Komitetu ds. VAT przy Komisji Europejskiej. A w zakresie kryptowalut, tokenów i kryptoaktywów mamy kilka bardzo ciekawych opracowań w tym zakresie, z czego ostatnie z tego roku.
Jak sprawdzić czy token NFT jest opodatkowany VAT?
Jak pisałam powyżej, żeby ocenić czy sprzedaż tokenów NFT jest opodatkowana VAT (a właściwie czy podlega opodatkowaniu VAT, i jaką stawką jest opodatkowana lub czy korzysta ze zwolnienia) konieczne jest przeanalizowanie funkcjonalności powiązanych z danym NFT (kolekcją, serią etc.). Dopiero dokładana analiza założeń danego NFT, smart kontraktu i założeń biznesowych danego projektu może dać odpowiedź na to, kiedy NFT jest opodatkowane VAT.
Pamiętaj, że nie każdy kto sprzedaje tokeny NFT jest podatnikiem VAT. Jeżeli nie jesteś przedsiębiorcą może zdarzyć się tak, że VAT na NFT w ogóle nie będzie Cię interesował.
Co na to organy podatkowe i sądy administracyjne?
Dlaczego powstał ten artykuł? A no dlatego, że pojawiła się pierwsza polska indywidualna interpretacja podatkowa odnosząca się do tego, czy sprzedaż tokenu NFT jest opodatkowany VAT. W tej interpretacji (interpretacja z 29.08.2022 r. znak 0111-KDIB3-1.4012.346.2022.7.ICZ, dostępna pod linkiem: https://eureka.mf.gov.pl/informacje/podglad/507060;keyWords=toke%20NFT)
Wywołało to niemałe poruszenie także wśród doradców podatkowych. Czy mnie ta interpretacja dziwi – w ogóle. Sama od kilku lat informuję klientów o ryzyku VAT w zakresie ICO, i emisji tokenów (w tym także NFT). Co więcej, w kilku projektach sama uznałam, że mamy do czynienia z VAT na sprzedaży tokenów.
Dodatkowo w jednym z postępowań przed WSA w Warszawie, sąd także uznał, że tokeny NFT mogą być opodatkowane VAT. W naszej sprawie tokeny NFT miały być elektronicznym certyfikatem własności do danego przedmiotu kolekcjonerskiego. A każdorazowe przeniesienie NFT przenosić miało własność rzeczy realnie istniejącej.
WSA w Warszawie w wyroku z dnia 19 maja 2022 r. sygn. III SA/Wa 2737/21(dodam, że prawomocnym !) sąd wskazał, że aby sprzedaż tokenów NFT miała korzystać ze zwolnienia z VAT „tokeny będące elektroniczną reprezentacją udziału w przedmiocie fizycznym, musiałyby mieć funkcję płatniczą”.
Potwierdza to konieczność weryfikacji funkcji danego tokenu.
Opodatkowanie VAT NFT potwierdziły także hiszpańskie organy podatkowe w interpretacji z 10 marca 2022 r. (znak V0486-22).
NFT a (M)OSS?
Co więcej sprzedając tokeny NFT możesz (ale nie musisz) „wpadać” także w system OSS (do niedawna nazywał się on MOSS. Więcej o tym systemie możesz przeczytać w tym artykule. https://msztax.pl/vat-moss-2019-korzystne-zmiany-dla-sprzedawcow-online/
***
Emitujesz swoje własne tokeny, NFTki lub utility tokens? Chcesz wiedzieć kiedy sprzedaż NFT będzie opodatkowana? Napisz do mnie.
O opodatkowaniu tokenów NFT mówiłam także podczas jednego z moich webinarów. Dostęp do nagrania możesz kupić tutaj.
Być może zainteresuje Cię seria wpisów na temat podatku od kryptowalut:
